معرفی ویژگی های جدید جمنای : هوش مصنوعی متحول‌کننده گوگل

 گوگل با رونمایی از جمنای (Gemini)، قدرتمندترین و منعطف‌ترین مدل هوش مصنوعی خود، گامی انقلابی در این عرصه برداشته است. جِمِنای نه تنها یک پیشرفت فنی چشمگیر است، بلکه پلی به سوی خلاقیت‌های بی‌سابقه، راه‌حل‌های بدیع و درکی عمیق‌تر از جهان پیرامون ما می‌گشاید. در این مقاله، به بررسی جامع ویژگی‌های نوین و هیجان‌انگیز جمنای می‌پردازیم که آن را به رقیبی بی‌نظیر در دنیای هوش مصنوعی تبدیل کرده است.

جمنای چیست؟

جِمِنای یک مدل هوش مصنوعی چندوجهی (Multimodal) است. این به معنای آن است که برخلاف مدل‌های پیشین که عمدتاً بر متن متمرکز بودند، جِمِنای از ابتدا برای درک و پردازش همزمان انواع مختلف اطلاعات از جمله متن، تصویر، صدا و ویدئو طراحی شده است. این قابلیت چندوجهی، درک و تعامل جِمِنای با دنیای واقعی را به شکل چشمگیری ارتقا می‌دهد.

تلفظ “جِمِنای”و “جمینای” و “جمینی” در فارسی رایج شده‌اند، اما تلفظ صحیح‌تر و نزدیک‌تر به انگلیسی “جِمِنای” است.

کلمه Gemini از ریشه لاتین به معنای “دوقلو” می‌آید و نام یک صورت فلکی (برج جوزا) و همچنین یکی از پروژه‌های فضایی ناسا بوده است. در انگلیسی، تلفظ این کلمه به صورت /ˈdʒɛmɪnaɪ/ (جِمِنای) است.

بسیاری از فارسی‌زبانان به اشتباه آن را “جمینی” تلفظ می‌کنند، شاید به این دلیل که تلفظ “نای” در پایان کلمات انگلیسی (مثل “Sky” یا “My”) کمی برای فارسی‌زبانان ناآشنا باشد. با این حال، اگر قصد دارید تلفظ دقیق و صحیح را رعایت کنید، “جِمِنای Gem-uh-nye” انتخاب درست است.

ویژگی‌های برجسته و نوین جمنای که شما را شگفت‌زده خواهد کرد:

1. قابلیت چندوجهی بومی: درک جامع جهان (Native Multimodality)

  • درک و یکپارچه‌سازی اطلاعات: جِمِنای قادر است انواع مختلف داده‌ها را به طور همزمان تحلیل کند. به عنوان مثال، می‌توانید یک تصویر را به همراه یک پرسش متنی به آن ارائه دهید و انتظار پاسخ‌های دقیق و مرتبط را داشته باشید. این ویژگی، درک مفهومی جِمِنای را به سطحی نوین ارتقا می‌بخشد.
  • تعامل طبیعی‌تر: از آنجا که انسان‌ها نیز در زندگی روزمره از حواس پنج‌گانه برای درک جهان بهره می‌برند، این قابلیت به جِمِنای امکان می‌دهد تا با ما به شکلی طبیعی‌تر و مشابه انسان تعامل کند.

2. عملکرد پیشرو در بنچمارک‌ها: قدرتمندترین در نوع خود (State-of-the-art Performance in Benchmarks)

  • ثبت رکوردهای جهانی: جِمِنای با اختلافی چشمگیر از مدل‌های پیشین پیشی گرفته و در اکثر بنچمارک‌های کلیدی هوش مصنوعی، از جمله درک زبان، تحلیل تصویر و کدنویسی، رکوردهای جدیدی را به ثبت رسانده است. این عملکرد برتر، گواه قدرت محاسباتی و الگوریتمی بی‌نظیر جِمِنای است.
  • دقت و کارایی بی‌بدیل: این به معنای ارائه پاسخ‌های دقیق‌تر، سریع‌تر و کاربردی‌تر برای کاربران در کاربردهای متنوع است.

3. مدل‌های متنوع برای نیازهای گوناگون: از دستگاه‌های همراه تا مراکز داده (Flexible & Scalable Models)

جِمِنای در سه نسخه اصلی عرضه شده است تا پاسخگوی نیازهای متفاوت کاربران باشد:

  • جِمِنای نانو (Gemini Nano): کوچکترین و کارآمدترین نسخه، ایده‌آل برای دستگاه‌های موبایل و لبه (Edge Devices). این نسخه امکان اجرای هوش مصنوعی پیشرفته را مستقیماً روی گوشی‌های هوشمند فراهم می‌آورد.
  • جِمِنای پرو (Gemini Pro): نسخه‌ای متعادل و قدرتمند برای طیف وسیعی از وظایف، مناسب برای توسعه‌دهندگان و شرکت‌ها. این نسخه، مدل اصلی است که بسیاری از سرویس‌های گوگل از آن بهره‌مند هستند.
  • جِمِنای اولترا (Gemini Ultra): قدرتمندترین و بزرگترین مدل، طراحی شده برای پیچیده‌ترین وظایف و کاربردهای سازمانی. این نسخه اوج قدرت جِمِنای را به نمایش می‌گذارد.

4. توانایی‌های پیشرفته در کدنویسی: برنامه‌نویسی هوشمندتر (Advanced Coding Capabilities)

  • تولید کد با کیفیت بالا: جِمِنای قادر است کدهای پیچیده و کاربردی را در زبان‌های برنامه‌نویسی مختلف تولید کند.
  • تکمیل و رفع اشکال کد: این قابلیت به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند تا با سرعت بیشتری کدنویسی کرده و خطاهای احتمالی را رفع کنند.
  • قابلیت استدلال چندوجهی برای کدنویسی: جِمِنای می‌تواند با دریافت ورودی‌های متنوع (مانند توضیح متنی یک برنامه و یک نمودار جریان)، کد مورد نیاز را تولید نماید.

5. قابلیت‌های استدلال پیچیده: درک عمیق و منطقی (Sophisticated Reasoning Capabilities)

  • استدلال منطقی: جِمِنای می‌تواند روابط پیچیده را درک کند، الگوها را تشخیص دهد و بر اساس آن‌ها استدلال کند. این ویژگی برای حل مسائل پیچیده و تصمیم‌گیری‌های هوشمندانه حیاتی است.
  • خلاصه‌سازی و تحلیل اطلاعات: جِمِنای قادر است حجم زیادی از اطلاعات را درک کرده و نکات کلیدی را از آن‌ها استخراج کند، که برای پژوهشگران و تحلیلگران بسیار سودمند است.

6. مدت زمان پاسخگویی و تأخیر کم: کارایی بی‌نظیر (Low Latency & Fast Response Time)

  • تعامل روان: با وجود پیچیدگی‌های داخلی، جِمِنای به گونه‌ای طراحی شده که با کمترین تأخیر ممکن به درخواست‌ها پاسخ دهد، که تجربه کاربری را به طور چشمگیری بهبود می‌بخشد.
  • افزایش بهره‌وری: سرعت بالای پاسخگویی به معنای انجام سریع‌تر وظایف و افزایش بهره‌وری در کاربردهای مختلف است.

7. امنیت و مسئولیت‌پذیری: رویکرد اخلاقی گوگل (Safety & Responsibility)

  • طراحی با محوریت امنیت: گوگل در طراحی جِمِنای، اصول اخلاقی و مسئولیت‌پذیری را در اولویت قرار داده است. تلاش شده تا از تولید محتوای مضر یا جانبدارانه جلوگیری شود.
  • محدودیت‌های فنی و انسانی: هرچند جِمِنای ابزاری قدرتمند است، اما گوگل تأکید کرده است که نظارت انسانی و آزمایش‌های مداوم برای اطمینان از عملکرد ایمن و مسئولانه آن ضروری است.

کاربردهای بی‌شمار جِمِنای:

جِمِنای پتانسیل ایجاد تحول در صنایع مختلف را داراست:

  • تولید محتوا و بازاریابی: خلق محتوای جذاب و ایده‌پردازی برای کمپین‌های تبلیغاتی.
  • پشتیبانی مشتری: ارائه چت‌بات‌های هوشمند و کارآمد.
  • آموزش و پژوهش: کمک به درک مفاهیم پیچیده و خلاصه‌سازی مقالات.
  • توسعه نرم‌افزار: یاری‌رسانی در کدنویسی، رفع اشکال و تست.
  • سلامت و پزشکی: تحلیل داده‌های پزشکی و کمک به تشخیص.
  • خلاقیت هنری: تولید تصاویر، موسیقی و ویدئوهای خلاقانه.

ترجمه بی درنگ در گفتگو های گوگل میت با حفظ لحن و صدای اصلی :

گوگل به طور فعال در حال استفاده از مدل‌های هوش مصنوعی Gemini برای تقویت قابلیت ترجمه بی‌درنگ و سایر ویژگی‌های هوش مصنوعی در گوگل میت است.

این موضوع به‌ویژه در رویداد Google I/O 2025 با جزئیات بیشتری مورد تأکید قرار گرفت. نکات کلیدی در این زمینه عبارتند از:

  1. قدرت‌گیری از جِمِنای برای ترجمه صوتی (Speech Translation): گوگل اعلام کرده است که قابلیت جدید “ترجمه گفتار” (Speech Translation) در گوگل میت که فراتر از زیرنویس متنی ساده است و می‌تواند صدای گوینده را با حفظ لحن و بیان به زبان مقصد تبدیل کند، توسط هوش مصنوعی جِمِنای پشتیبانی می‌شود. این به معنای یک تجربه ترجمه بسیار طبیعی‌تر و نزدیک‌تر به یک مترجم انسانی است.

  2. حفظ لحن و صدای اصلی: یکی از پیشرفت‌های مهمی که جِمِنای در این زمینه به ارمغان آورده، توانایی حفظ لحن، آهنگ و حتی سبک بیان گوینده اصلی در ترجمه است. این کار باعث می‌شود ارتباط در جلسات چندزبانه بسیار “واقعی‌تر” به نظر برسد.

  3. ترجمه زیرنویس (Translated Captions): حتی قابلیت ترجمه زیرنویس متنی که پیش‌تر در گوگل میت وجود داشت، نیز با قدرت مدل‌های هوش مصنوعی گوگل (و احتمالاً با ارتقاء به مدل‌های جدیدتر جِمِنای) بهبود یافته و امکان ترجمه زنده را در بیش از ۶۰ زبان فراهم می‌کند.

  4. تعهد گوگل به جِمِنای در محصولاتش: گوگل به طور کلی در حال یکپارچه‌سازی جِمِنای در سراسر اکوسیستم محصولات و خدمات خود است، از جمله Gmail، Docs، Slides، Sheets و البته Meet. این نشان می‌دهد که جِمِنای به هسته اصلی قابلیت‌های هوش مصنوعی در گوگل تبدیل شده و برای ویژگی‌های پیشرفته‌ای مانند ترجمه، از آن بهره‌برداری می‌شود.

  5. دسترسی اولیه برای کاربران Gemini AI Pro و Ultra: در حال حاضر، این قابلیت ترجمه صوتی پیشرفته که توسط جِمِنای کار می‌کند، به صورت بتا برای مشترکین طرح‌های Google AI Pro و Ultra در دسترس است و به تدریج برای کاربران تجاری Workspace نیز عرضه خواهد شد.

همانطور که اشاره شد، گوگل ادعا می‌کند که جِمِنای (Gemini)، به‌ویژه نسخه‌های قدرتمندتر آن مانند جِمِنای اولترا (Gemini Ultra) و جِمِنای ۱.۵ پرو (Gemini 1.5 Pro)، در بسیاری از بنچمارک‌ها (معیارهای ارزیابی) عملکردی برتر از سایر مدل‌های هوش مصنوعی پیشرو از جمله سری GPT از OpenAI (مانند GPT-4 و GPT-4o) و همچنین مدل‌های Claude از Anthropic و Llama از Meta، از خود نشان داده است.

نکات مهم قبل از مطالعه جدول:

  • زمان انتشار مدل‌ها: عملکرد مدل‌ها به زمان انتشار آن‌ها بستگی دارد. مدل‌های جدیدتر معمولاً بهتر از مدل‌های قدیمی‌تر عمل می‌کنند. برای مثال، GPT-4o و Claude 3.5 Sonnet از GPT-4 و Claude 3 Opus جدیدتر هستند و عملکرد بهتری دارند.
  • بنچمارک‌ها: هر بنچمارک جنبه خاصی از توانایی هوش مصنوعی را اندازه‌گیری می‌کند. یک مدل ممکن است در یک معیار عالی باشد و در معیار دیگر متوسط.
  • داده‌های شرکت‌ها: نتایج بنچمارک‌ها اغلب توسط خود شرکت‌های سازنده منتشر می‌شوند، که ممکن است در انتخاب معیارها یا نحوه اجرای تست‌ها جانبدارانه عمل کنند.
  • پتانسیل و قابلیت‌ها: علاوه بر اعداد بنچمارک، قابلیت‌های منحصر به فرد هر مدل (مانند پنجره متنی بزرگ جِمِنای ۱.۵ پرو یا سرعت GPT-4o) نیز اهمیت دارند.

در جدول زیر، مقایسه‌ای از عملکرد جِمِنای با برخی از رقبای اصلی و مهم آن در بنچمارک‌های کلیدی هوش مصنوعی ارائه شده است. این داده‌ها بر اساس آخرین اطلاعات منتشر شده توسط شرکت‌ها و منابع معتبر (معمولاً در زمان معرفی یا به‌روزرسانی مدل‌ها) جمع‌آوری شده‌اند.

مقایسه عملکرد مدل‌های هوش مصنوعی پیشرو در بنچمارک‌های کلیدی 

معیار ارزیابی (Benchmark) توضیحات جِمِنای اولترا 1.0 (Google) جِمِنای 1.5 پرو (Google) GPT-4o (OpenAI) Claude 3 Opus (Anthropic) Claude 3.5 Sonnet (Anthropic) Llama 3 70B (Meta)
MMLU (Massive Multitask Language Understanding) درک و استدلال زبان در ۵۷ موضوع آکادمیک (ریاضی، تاریخ، حقوق و…) 90.0% 87.8% (تقریبی) 88.7% 86.8% 92.3% 81.5%
MMMU (Massive Multitask Multimodal Understanding) درک چندوجهی در حوزه‌های مختلف (متن، تصویر، صدا، ویدئو) 59.4% (Initial Release) 66.6% 59.1% 81.7% 85.9% –
Big-Bench Hard توانایی استدلال چندمرحله‌ای و حل مسائل پیچیده 83.6% 83.1% (تقریبی) 81.0% 83.9% 85.0% 79.5%
DROP (Reading Comprehension) درک مطلب و پاسخ به سوالات از متون طولانی 82.4% (F1 Score) N/A 86.8% (F1 Score) 88.3% (F1 Score) 90.0% (F1 Score) 72.8%
HellaSwag استدلال مبتنی بر عقل سلیم در تکمیل جملات روزمره 87.8% 95.9% 95.3% 85.0% 95.5% 87.0%
GSM8K (Grade School Math) حل مسائل ریاضی در سطح ابتدایی 94.4% 95.2% 95.0% 95.0% 95.6% 92.5%
HumanEval تولید کد پایتون از توضیحات متنی (0-shot) 74.9% 74.4% 81.7% 84.9% 92.0% 62.2%
MATH حل مسائل ریاضی در سطح دبیرستان و المپیاد 49.8% 58.7% 60.1% 60.1% 61.9% 32.5%
Needle in a Haystack (درک متن بسیار طولانی – اندازه‌گیری پنجره متنی) – 1M+ tokens (100% accuracy) N/A Up to 200K tokens Up to 200K tokens Up to 8K tokens

  • جِمِنای (Gemini):

    • جِمِنای اولترا 1.0: اولین نسخه قدرتمند از سری جِمِنای که گوگل آن را به عنوان رقیب اصلی GPT-4 معرفی کرد و در بسیاری از بنچمارک‌ها عملکردی عالی از خود نشان داد.
    • جِمِنای 1.5 پرو: با قابلیت “پنجره متنی” (Context Window) بسیار بزرگ خود (توانایی پردازش یک میلیون توکن یا بیشتر)، در درک و استدلال بر روی حجم وسیعی از اطلاعات و اسناد طولانی بی‌رقیب است. این مدل به خصوص در وظایف پیچیده که نیاز به تحلیل اطلاعات زیاد دارند، عملکرد فوق‌العاده‌ای دارد.

  • GPT (OpenAI):

    • GPT-4o: جدیدترین مدل از OpenAI که در اردیبهشت ۱۴۰۳ (May 2024) معرفی شد. “o” در نام آن به معنای “omni” (همه کاره) است و نشان‌دهنده قابلیت‌های چندوجهی بهبود یافته (متن، صدا، تصویر) است. این مدل در سرعت و کارایی نسبت به GPT-4 پیشرفت چشمگیری داشته است.
    • GPT-4: مدل پیشین و بسیار قدرتمند OpenAI که تا مدت‌ها به عنوان استاندارد صنعتی شناخته می‌شد.

  • Claude 3 (Anthropic):

    • Claude 3 Opus: قدرتمندترین مدل در خانواده Claude 3، که در برخی بنچمارک‌ها، به‌ویژه در استدلال چندوجهی (MMMU) و درک مطلب (DROP)، عملکردی عالی و حتی بالاتر از رقبای خود دارد.
    • Claude 3.5 Sonnet: جدیدترین مدل از Anthropic که در خرداد ۱۴۰۳ (June 2024) معرفی شد. این مدل به عنوان مدل میانی بین Claude 3 Sonnet و Opus قرار می‌گیرد و به گفته Anthropic، در بسیاری از بنچمارک‌ها از GPT-4o و حتی Claude 3 Opus بهتر عمل می‌کند، به خصوص در سرعت و هزینه.

  • Llama 3 (Meta):

    • Llama 3 70B: یکی از قدرتمندترین مدل‌های متن‌باز (Open-source) است که توسط متا منتشر شده است. این مدل‌ها به دلیل قابلیت سفارشی‌سازی و دسترسی آزاد، برای توسعه‌دهندگان و پژوهشگران بسیار محبوب هستند. اگرچه در برخی بنچمارک‌ها ممکن است کمی پایین‌تر از مدل‌های تجاری باشد، اما در مقایسه با مدل‌های متن‌باز دیگر، عملکرد فوق‌العاده‌ای دارد.

رقابت در حوزه هوش مصنوعی مولد بسیار فشرده است و هر شرکت با معرفی مدل‌های جدید، سعی در بهبود عملکرد و سبقت گرفتن از رقبا دارد. همانطور که در جدول مشاهده می‌شود، هیچ یک از مدل‌ها در تمام بنچمارک‌ها مطلقاً برتر نیستند و هر کدام نقاط قوت خاص خود را دارند. با این حال، جِمِنای، به خصوص در نسخه‌های اولترا و ۱.۵ پرو، به وضوح خود را به عنوان یکی از پیشتازان اصلی در این عرصه تثبیت کرده است، به خصوص در قابلیت‌های چندوجهی و استدلال بر روی متون بسیار طولانی.

آینده هوش مصنوعی و جِمِنای:

جِمِنای تنها آغاز راه است. گوگل متعهد به توسعه و بهبود مستمر این مدل هوش مصنوعی است و در آینده نزدیک شاهد قابلیت‌ها و کاربردهای شگفت‌انگیزتری از آن خواهیم بود. با جِمِنای، مرزهای آنچه هوش مصنوعی می‌تواند انجام دهد، در حال گسترش است و ما به سوی آینده‌ای هوشمندتر و خلاقانه‌تر گام برمی‌داریم.

اکنون زمان آن است که خودتان قدرت جِمِنای را تجربه کنید! نظر شما در مورد ویژگی های جدید جِمِنای چیست؟

عضویت در وب سایت رسمی هوش مصنوعی جمنای

11 برنامه برتر ساخت آثار هنری با هوش مصنوعی

بازگشت به بالا